Ortaokul olarak; Niğde'de Ortaöğretim 1901-1902 ders yılında başlamıştır. Bu tarihte beş sınıflı Sancak Lisesi olarak açılmıştır. Beş sınıfın üçü ortaokul, son ikisi lise sınıfları idi. Bu okul Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti'ne çok önemli makamlar kazandıran kişiler yetiştirmiştir. Bu kişiler arasında, Hatay Valisi Şefik SOYER, Ankara Belediyesi Fen İşleri Başkan Yardımcısı Yüksek Mühendisi Asım DOĞANAY, Ankara'nın çok ünlü Avukatlarından Hilmi AKSOY'u ve daha nice profesör, doktor, mühendis, öğretmen, milletvekili, bakan, pilot, subay ve paşaları sayabiliriz.

Bu zamanda okulun öğretim kadrosu şu şekilde idi. Müdür Ahmet Zeki Bey, Müdür Yardımcısı Salih Bey, Fransızca Öğretmeni İbrahim Bey, Matematik Öğretmeni Salih Bey, Farsça Öğretmeni Hakkı EROĞLU, Türkçe Öğretmeni Emin Bey, Tarih-Coğrafya Öğretmeni Seyit Bey, Resim Öğreteni Tahsin Bey, Din Dersi Öğretmeni Teyfik Bey, Yazı Öğretmeni Feyzullah Bey...

Üç yıllık bir öğretim sonunda bu bina onarımına ihtiyaç duyulduğundan; İdadi Okulu 1904-1905 ders yıllarında Binbaşı Şakir Ağa'nın Emirler mahallesindeki konağına taşınmış ve burada da başarıyla iki yıl eğitim ve öğretime devam edilmiştir. Bu yıllarda da okul yine önemli kişiler yetiştirmeye devam etmiştir. Örneğin Trakya Bölgesi Genel Müfettişi Zeynel Abidin ÖZMEN, Mersin Devlet Hastanesi Dahiliye Mütehassısı Hasan Tahsin Bey ve Devlet Şurası (Danıştay) Birinci Müddei Umumi'lerinden (Başsavcı) Ziya ÖNEN Bey'i ve daha çok aydın insanları sayabiliriz.

1906-1907 (1322-1323) Öğretim Yılının ortalarında okul, Tekel Yönetimi'nin oturduğu Tahsin Efendi'nin evine taşınmış ve ikinci Meşrutiyet'in ilanına kadar (1908) öğretime burada devam edilmiştir. Bu dönemde yetişen kişiler arasında, Niğde Halk Evi Başkanı Matematik Öğretmeni Naci EREM, Dr. Hüseyin ÜLKÜ ve Doktor Abdurrahman KAMAR Bey'leri sayabiliriz. Meşrutiyetin ilanını müteakip altı sene arasız okula Ahmet Zeki Bey müdürlük yapmış ve terfi ederek ayrılmasıyla yerine Ferit Bey müdür olarak atanmıştır. Bu dönemde okuldan mezun olduktan sonra aynı okula Beden Eğitimi Öğretmeni ve Müdür Yardımcısı Kemal KİPER, Emekli Yarbay Mazhar Bey ve Bor Askeri Hastanesi Baştabibi Albay Behçet ARI'yı sayabiliriz.

1915 (1331) senesi birinci Teşrin'de İdadi Mektebi Leyli Sultani (Yatılı Lise) olarak eğitim ve öğretime devam etmiştir. Sınıfların beşi iptidai ve dördü tali olmak üzere dokuza çıkarılmıştır. Yatılı Lise'nin binası eski Sungurbey Sosyal Salonu, şimdiki İş Bankası'nın karşısında idi. Daha sonra okul eski Sakarya İlkokul yanı şimdiki Öğretmenevi binasına taşınmıştır. Bu sırada okul müdürü Osman Nuri Bey 1917 yılında görevinden ayrılmış ve yerine Mustafa Nuri Bey getirilmiştir. 1919 (1335) Şahap Bey, 1920'de Cihat Bey müdürlük yapmışlardır. Bu dönemde yetişen çok önemli kişiler arasında Ankara Hukuk Fakültesi Profesörlerinden Fertekli Hüseyin Avni GÖKTÜRK, Niğdeli İstanbul Hukuk Fakültesi Profesörlerinden Hüseyin Nail KUBALI ve daha niceleri sayabiliriz.

1923-1924 (1339-1340) Öğretim yılında okul lise olmuş, ancak 1925 yılında ortaokul olarak eğitim ve öğretime devam etmiştir. Bu dönemde Cihat Bey'den sonra Sadık Bey ve aynı yıl Tahsin Fazıl Bey Müdürlük yapmışlardır. 1927 yılında Ortaokula "PEDAGOJİ" sınıfları ilave edilmiştir. Bu dönemlerde okula sırasıyla; Hüsnü Bey, 1926'da Ziya Bey, 1929'da Sami Bey Müdürlük yapmışlardır. Müdür Sami Bey zamanında okul kendi binasına taşınmıştır. Binanın temel 1918'de atılmış ve Cumhuriyet Devrinde 3 kat olarak projelendirilerek 1930 yılında bitirilmiştir. Sakarya İlkokulu'nda (şimdiki Öğretmenevi) geçici olarak bulunan Ortaokul bu binaya taşınmıştır. Bu dönemlerde okul müdürlüklerine Kemal Bey, Kazım Bey (1937) ve Seyfi Bey atanmıştır. 1938-1939 Öğretim yılında okul müdürlüğüne Ahmet Fehmi OKAN atanmıştır.

1939-1940 Öğretim yılında (Müdür A. Fehmi OKAN zamanında) okula mutfak ve pansiyon binası ayrıca ilave edilmiştir. Bina 100 yataklı olarak öğrencilerin hizmetine sunulmuştur. Okul binası 1939 yılından 1943 yılına kadar ortaokul olarak kullanılmıştır. 1940-1941 Öğretim yılında Gönen Ortaokul Müdürlüğüne atanan Ahmet Fehmi OKAN'ın yerine Malatya Lisesi'nden Haydar ÜNLÜSOY müdür olarak atanmıştır.

LİSE OLARAK; 1948 yılına kadar ortaokul binası olarak kullanılan bu bina 1949 yılında liseye çevrilerek 1949 yılından itibaren orta ve lise kısımlarıyla eğitim ve öğretime açılmıştır. Niğde Lisesi olarak açılan bu binada sırasıyla; Haydar ÜNLÜSOY, M. Seyfettin YALVAÇER, M. Naci ECER, Celal ÖZENÇAY, Talip YÜZAK, Sebahattin GÜVEN, Mehmet TÜRKPENÇE, Şehabettin AYKOL, Hüseyin Avni ÖNAL, Musa Adnan KAYA müdürlük yapmıştır. Daha sonra 1970'li yıllarda giderek artan öğrenci sayısı nedeniyle yeni lise binasının yapımı için girişimlerde bulunularak plan ve projelerle inşaatına başlanan yapı 1978 yılında tamamlanmıştır. 1978-1979 Öğretim yılından itibaren yeni binada Niğde Lisesi olarak eğitim ve öğretime devam edilmiştir. Yeni Niğde Lisesi binasında bugüne kadar müdürlük yapanlar; Eryılmaz BÜYÜKAKKAŞ, Sadık ATUK, Okan YILMAZ, Mehmet GÜRHAN, (Ahmet DEMİREL) ve Cuma BAYRAK'tır. Niğde Lisesi'nin yeni binasına taşınmasından sonra Cumhuriyet Ortaokulu olarak eğitim ve öğretime bu binada bir süre devam edilmiştir. Binanın onarım görmesi nedeniyle taşınan Niğde Cumhuriyet Ortaokulu 1983 yılından itibaren Niğde Lisesi binasında eğitim ve öğretime devam edilmiş, 1988-1989 Öğretim yılının Şubat ayında (2.dönem) Niğde Cumhuriyet İlköğretim Okulu olarak kendi binasına taşınmıştır. Niğde Lisesi daha sonra Niğde Atatürk Lisesi adını almıştır.

Cumhuriyet İlköğretim Okulu'nun taşınmasından sonra boş kalan bu eski binanın bir ara yeterince sağlam olmadığı gerekçesiyle yıkılmak istenmesi, zamanın merhum Niğde Valisi Ünal ÖZGÖDEK'i çok üzmüştür. Bunun üzerine binanın yeniden sağlamlaştırılarak kazanılması için çok büyük gayret gösteren merhum Vali Ünal ÖZGÖDEK'in direktifleriyle plan ve projeler çizilmiş, bina yeniden restore edilerek eğitim ve öğretime hazır duruma getirilmiştir.

1983-1984 Eğitim ve Öğretim yılında NİĞDE ANADOLU LİSESİ adıyla açılan bu okula sırasıyla; Hüseyin UĞUR, AKÇAYLI S. Murat CEYLAN, Ali BEHZAT, Ali İhsan ÇAKMAK Müdür olarak atanmıştır. 2014-2015 eğitim öğretim yılı 15.12.2014 tarihinde göreve başlayan Abdurrahman VURAL okul müdürlüğü görevini yürütmektedir.

Niğde Anadolu Lisesi ilk mezunlarını 1990-1991 eğitim-öğretim yılında vermiştir. Öğrencilerimizin üniversite sınavlarındaki başarıları; ilimizde ve ülkemizin pek çok yerinde devlet ve özel sektördeki konumları en büyük sevinç kaynağımız olmuştur. Okulumuz, Şehit Efe Osman Apaydın Anadolu Lisesi ailesi olarak çocuklarımızı geleceğe hazırlamaya devam etmektedir.